Op 31 maart 1945 werden vijf Todeskandidaten uit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans gefusilleerd bij Rozenoord. De fusillade was een represaille op de aanslag op Duitse werknemers van de Grenzaufsichtstelle op 21 maart 1945.
Verzet
Op 21 maart werden enkele mannen van de Grenzaufsichtstelle ter hoogte van Stompetoren door Knokploeg-Ursem beschoten. Zij vervoerden op dat moment een groep arrestanten met paard-en-wagen naar het Huis van Bewaring in Alkmaar. De mannen waren opgepakt vanwege het illegaal omzagen van enkele bomen. Door de aanval van de knokploeg wisten de arrestanten te ontsnappen, maar de KP’ers brachten hun “schuilplaats” onbedoeld onder de aandacht.
Het schietincident vond plaats in de buurt van de boerderij van Mattheus J. Koning, waar de KP’ers hun fiets hadden geparkeerd ten tijde van de aanval. De boerderij werd door de Binnenlandse Strijdkrachten gebruikt als hoofdkwartier voor de eerste sectie Stoottroepen in gewest 11. De vele fietsen werden na de schietpartij opgemerkt door de Grenzaufsichtstelle en gerapporteerd aan de Sicherheitspolizei.
Op 23 maart deed de Sicherheitspolizei een inval in de boerderij. Tijdens de huiszoeking vonden zij een kist met onderdelen van een geallieerd vliegtuig en Amerikaanse olie om schietwapens te smeren. Onder het bed van Piet Koning, de zoon van Mattheus, vonden ze een rol met 28 Duitse stafkaarten van Noord-Holland die aan de Wehrmacht hadden toebehoord.
Represaille
Piet Koning werd na de inval onmiddellijk gearresteerd en via Alkmaar naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam vervoerd. Op 6 april 1945 werd hij in het kader van een represaille gefusilleerd in Limmen.
De schietpartij in Stompetoren en de ontdekking van de illegale zaken in de boerderij van Koning werden apart gestraft: Konings boerderij moest vernietigd worden en vijf Todeskandidaten gefusilleerd op de plaats van aanslag in Stompetoren. Konings boerderij werd op 23 maart 1945 volledig platgebrand.
Fusillade Rozenoord
Op 31 maart 1945 volgde de tweede vergeldingsactie. Vijf mannen werden uit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans gehaald en gefusilleerd bij Rozenoord aan de Amsteldijk. De mannen werden niet naar Stompetoren vervoerd in verband met een structureel tekort aan brandstof voor motorvoertuigen.