Monument Rozenoord

Hein van Broekhuijsen vocht tijdens de meidagen in 1940 op de Grebbeberg. Na de capitulatie was hij tot mei 1941 in de Opbouwdienst, waarna hij een aanstelling kreeg als typist bij Rijkswaterstaat in IJmuiden. In die functie kopieerde hij illegaal bouwtekeningen van de verdedigingswerken van de Festung IJmuiden. Vanaf februari 1942 werkte hij als hulp-commies bij ’s Rijks belastingen in Nispen.

Toen Van Broekhuijsen zich in mei 1943 moest melden voor terugvoering in krijgsgevangenschap, weigerde hij en dook onder: eerst in Bloemendaal, daarna bij zijn ouders in Zutphen. In april 1944 lukte het hem bij ’s Rijks belastingen in Haarlem een baan te krijgen in de buitendienst in Overveen. Vanaf oktober 1944 was hij als koerier en seiner van de technische afdeling betrokken bij het inlichtingenwerk van het Binnenlandse Strijdkrachten-Commando Vesting IJmuiden/Velsen. Samen met zijn tweelingbroer Arnoldus bouwde hij kristalontvangers.

Als gevolg van verraad werden Hein en Arnoldus en zijn verloofde op 16 februari 1945 door de Sicherheitspolizei thuis gearresteerd. Tijdens een huiszoeking werden gedeelten van niet-afgewerkte tekeningen aangetroffen. Beide broers werden naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam gebracht. Arnoldus verbleef tot de bevrijding in gevangenschap. Hein werd op 14 april 1945 bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

Ter nagedachtenis aan Van Broekhuijsen is een straat naar hem genoemd in IJmuiden.

Hein van Broekhuijsen ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Chris/Kik Dobbinga was sergeant-telegrafist bij de Koninklijke Marine. Na de capitulatie in mei 1940 werd hij in augustus gedemobiliseerd en na een diensttijd van bijna 28 jaar gelijktijdig gepensioneerd. In september 1940 trouwde hij een ruim acht jaar jongere weduwe met een vijfjarig dochtertje en ging met hen in Amsterdam-Noord wonen. Eind april 1943 dook hij onder na een oproep voor terugkeer in Duitse krijgsgevangenschap te hebben ontvangen.

Dobbinga was vanaf mei 1944 als marconist verbonden aan Leidend Station-II (LS-II) van de Ordedienst-Radiodienst. Deze rapporteerde aan het Algemeen Hoofdkwartier van de Ordedienst en De Groep 2000. De medewerkers van LS-II waren bij De Groep 2000 bekend als Kring 19016: 19016 H (Dirk Hulsman), 19016 K (Hendrik Kuster), 19016 Th (Theodorus Schamp), 19016 L (Leendert Lauwerens), 19016 D (Christiaan Dobbinga).

De radio-, zend- en ontvangpost LS-II was geïnstalleerd in de woning van Dirk Hulsman, in een gehuurd gedeelte van het Oudeliedentehuis aan de Nieuwe Herengracht in Amsterdam. Van mei tot september 1944 werkte Dobbinga wekelijks mee aan het illegaal verzenden van gecodeerde telegrammen; na Dolle Dinsdag was hij dagelijks betrokken bij de activiteiten van LS-II.

Na een inval in het pand op dinsdagavond 30 januari 1945 werd Dobbinga daar de volgende dag door postende medewerkers van de Sicherheitspolizei gearresteerd. Hij werd gevangen gezet in het Oranjehotel in Scheveningen en later afgevoerd naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Op 14 april 1945 werd Dobbinga bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd. Hij werd in 1954 postuum onderscheiden met het Kruis van Verdienste.

Chris Dobbinga ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Johan Heijboer werkte als ingenieur bij de Philips Gloeilampenfabrieken in Eindhoven. Hij was  reserve-tweede-luitenant voor Speciale Diensten. Na een intern conflict tussen de chefstaf Ordedienst (OD) en het hoofd van de OD-Radiodienst, werd Heijboer in 1943 als radiospecialist ingeschakeld om de zendapparaten in het land te onderzoeken.

Heijboer constateerde dat de dienst onvoldoende functioneerde in zowel technisch als organisatorisch opzicht. Op grond van zijn bevindingen werd besloten dat hij als nieuw hoofd van de OD-Radiodienst vierentwintig nieuwe zendapparaten met eigen aggregaten zou construeren en plaatsen. Rond 1944 beschikte de OD over een nieuw opgebouwd en verbeterd binnenlands zendernet, dat over vrijwel het hele land was verspreid.

De radio-, zend- en ontvangststations Leidend Station-I (in Blaricum) en II (in Amsterdam in de woning van Dirk Hulsman) stonden in dienst van het Algemeen Hoofdkwartier van de OD in Amsterdam. Zij onderhielden verbindingen met de radionetten in de OD-gewesten en wisselden honderden codetelegrammen met het reeds bevrijde Eindhoven.

Door gebrek aan materiaal kon slechts op één frequentie worden gezonden, hetgeen het uitpeilen door de Funkfahndung vergemakkelijkte. Op 30 januari 1945 werd Heijboer – bij Hulsman wonend – door de Sicherheitspolizei gearresteerd nadat LS-II vermoedelijk was uitgepeild. Op 14 april 1945 werd hij bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

Aan Heijboer werd bij Koninklijk Besluit van 14 december 1949, nr. 24, postuum de Bronzen Leeuw toegekend.

Johan Heiboer ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Dick Hulsman werkte vanaf mei 1937 als matroos bij de Koninklijke Marine. Toen hij rond 1940 op wachtgeld werd gesteld ging hij aan de slag in de broodbakkerij van zijn vader. In januari 1941 trad Hulsman op contractbasis in dienst bij het Rijksbureau voor Diamant. Na eind april 1943 een oproep voor terugkeer in Duitse krijgsgevangenschap te hebben ontvangen, doken hij en zijn jonge echtgenote afwisselend onder in Purmerend en in een jachthaven en een molen in Uitgeest. Hier vervalste Hulsman individueel enkele persoonsbewijzen.

Na de geboorte van hun zoon keerde het echtpaar in januari 1944 terug naar Amsterdam. Hier ontmoette Hulsman majoor-telegrafist en Ordedienst-lid Theodorus Schamp. Kort hierna werd in de woning van Hulsman in het Oudeliedentehuis-complex van de NH Diaconie aan de Nieuwe Herengracht een radio-, zend- en ontvangpost (Leidend Station-II) ingericht ten behoeve van de illegale Groep 2000 en de Ordedienst (OD).

In de door Hulsman, Schamp en Leendert Lauwerens getimmerde ruimte werd – met medeweten van de directeur van het tehuis – een geheime telefoonlijn aangelegd, waarmee verbinding kon worden onderhouden met het Algemeen Hoofdkwartier van de OD. In de woning werden ook verzetsvergaderingen gehouden en er werkten constant marconisten. Gedurende korte tijd verbleven een geheim agent en het joodse gezin Wijnberg in de woning.

Op 30 januari 1945 overviel de Sicherheitspolizei het pand en werden alle aanwezigen, onder wie Hulsman, gearresteerd. Hij werd gevangen genomen in het Oranjehotel in Scheveningen. Later werd hij afgevoerd naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Op 14 april 1945 werd Hulsman gefusilleerd bij Rozenoord aan de Amsteldijk.

Hulsman werd in 1954 postuum onderscheiden met het Kruis van Verdienste.

Dick Hulsman ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Leen Lauwerens (‘Etty’) woonde met zijn gezin in Den Helder en werkte als sergeant-telegrafist bij de Koninklijk Marine. Na de capitulatie in mei 1940 ging hij in verband met langdurig verblijf in Nederlands-Indië met pensioen. Van oktober 1942 tot juni 1943 werkte hij als tijdelijk conciërge op de Rijks-HBS in Coevorden. Hij dook onder na een oproep voor terugvoering in krijgsgevangenschap te hebben ontvangen.

Lauwerens sloot zich aan bij de Ordedienst (OD) en hield zich vanaf 1943 bezig met spionage en het in kaart brengen van het zojuist ontdekte olieveld bij Schoonebeek. Vanaf het voorjaar 1944 was hij ten behoeve van het algemene hoofdkwartier van de OD en de illegale Groep 2000 betrokken bij het werk van de OD-Radiodienst.

Als chef-marconist van de radio-, zend- en ontvangpost Leidend Station-II – die geïnstalleerd was in de woning van Dirk Hulsman aan de Nieuwe Herengracht in Amsterdam – had hij tot september 1944 regelmatig contact met de zendposten in de diverse OD-gewesten en na Dolle Dinsdag dagelijks verbinding met het reeds bevrijde Eindhoven.

Op 30 januari 1945 werd Lauwerens bij een inval door de Sicherheitspolizei in het pand aan de Nieuwe Herengracht gearresteerd. Hij verbleef tweeëneenhalve maand in gevangenschap in het Oranjehotel in Scheveningen en het Huis van Bewaring Weteringschans in Amsterdam. Op 14 april 1945 werd hij bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

Leendert Lauwerens werd in 1954 postuum onderscheiden met het Kruis van Verdienste.

Leendert Lauwerens ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Boekhouder Job van Melle (‘Veldhoen’/‘Van Berkel’) deed in mei 1940 een vergeefse poging mee te gaan met de zich van Zeeland naar Vlaanderen terugtrekkende Franse troepen. Vanaf ongeveer 1943 was hij actief binnen de afdeling Goes van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO).

Na de arrestatie van naaste medewerkers als gevolg van het doorslaan van een gearresteerde Duitse deserteur dook Van Melle in september onder in Utrecht. Hier zocht hij direct contact met de LO. Van Melle kwam in contact met H.Ch. Kohlbrugge (‘Chrisje’), die via de smokkelroute de ‘Zwitserse Weg’ betrokken was bij het naar Engeland verzenden van bescheiden van militair belang.

In 1944 werd Van Melle koerier voor Sectie V van het algemeen hoofdkwartier van de Ordedienst (OD). Een- of tweemaal per week bracht hij spionagemateriaal (rapporten, tekeningen, bijlagen) betreffende openbare werken – zoals havens, bruggen, gas- en elektriciteitsvoorzieningen – van Utrecht naar Amsterdam. Toen het reizen per trein vanaf september 1944 onmogelijk werd, ging hij per fiets. Nadat dit door sneeuw en vorst steeds moeilijker werd, ging hij te voet met een slede.

Op 20 februari 1945 werd van Melle in Amsterdam tijdens de avondklok gearresteerd. Bij het fouilleren werden gecodeerde stukken gevonden. Van Melle werd tijdens de verhoren in het Huis van Bewaring aan de Weteringschans zwaar mishandeld maar noemde geen namen. Op 14 april 1945 werd hij  bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

Bij Koninklijk Besluit van 22 december 1951, nr. 10, werd Van Melle postuum onderscheiden met het Verzetskruis 1940-1945. De uitreiking aan zijn nabestaanden vond op 2 oktober 1952 plaats in het Paleis op de Dam door Koningin Juliana. Ter nagedachtenis aan Van Melle is een straat naar hem genoemd in Goes.

Job van Melle ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Ir. Harry Romp (‘Kees’) werkte als chef technische dienst in het laboratorium van de Bataafsche Petroleum Maatschappij in Amsterdam. In 1940 werd hij gedetacheerd naar Machinefabriek Grasso in ’s-Hertogenbosch. Als inspecteur van hun in het hele land geplaatste gastankstations kreeg hij de beschikking over een auto. Dit stelde hem in de gelegenheid op vliegvelden te komen en troepenconcentraties en -bewegingen te observeren.

Romp sloot zich in 1942 aan bij de inlichtingengroep-Packard. Via hen werd zijn spionagemateriaal doorgegeven aan Bureau Inlichtingen in Londen. In 1943 werd de zender ‘St.Julian’ bij Romp in huis geplaatst aan de Graaf Aelbrechtlaan in Amstelveen. Hiermee seinde hij de door hem verzamelde gegevens over de constructie van de V-1 in het Duitse Peenemünde naar Engeland door.

Als adviseur en contact van de Knokploeg-Soest vervoerde Romp samen met zijn echtgenote per auto de zak met 105.000 controlezegels voor persoonsbewijzen en 750 persoonsbewijzen. Deze waren op 25 januari 1944 buitgemaakt bij de overval op het gemeentehuis van Tilburg. Romp verzorgde onderduikers, hielp geallieerd vliegtuigpersoneel, vervoerde wapens en gaf technische ondersteuning aan illegale organisaties.

Terwijl hij thuis herstelde van een ernstig auto-ongeluk werd de inmiddels naar Hengelo overgebrachte zender uitgepeild. Op 24 januari 1945 werd het echtpaar Romp in hun woning gearresteerd. Romp werd op 14 april 1945 bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

Aan Romp werd bij Koninklijk Besluit van 2 januari 1950, nr.9, postuum het Bronzen Kruis toegekend. Ter nagedachtenis is een laan naar hem genoemd in Amstelveen.

Romp ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

Theo Schamp was sergeant-majoor-telegrafist bij de Koninklijke Marine en woonde in de Marinekazerne in Amsterdam. Na de capitulatie in mei 1940 werd hij met wachtgeld gestuurd en ging hij weer bij zijn ouders wonen. In september 1941 aanvaardde hij een betrekking als controleur bij de Dienst Luistervergunningen van het Staatsbedrijf der PTT. Na een oproep voor terugvoering in Duitse krijgsgevangenschap te hebben ontvangen, dook hij medio mei 1943 onder op verschillende adressen.

Vanaf september 1943 was Schamp als reserve-marconist verbonden aan de Radiodienst van de Ordedienst (OD). Sinds september 1944 was hij ten behoeve van het Algemeen Hoofdkwartier van de OD en de illegale Groep 2000 als marconist dagelijks actief bij het verzenden van gecodeerde telegrammen vanaf Leidend Station-II (LS-II). Een geïnstalleerde radio-, zend- en ontvangpost in de woning van Dirk Hulsman. Daarnaast was hij betrokken bij het verzorgen van droppingterreinen.

Op 30 januari 1945 werd Schamp bij een inval door de Sicherheitspolizei in het pand waar LS-II stond opgesteld gearresteerd en overgebracht naar het Oranjehotel in Scheveningen. Later werd hij teruggevoerd naar het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Op 14 april 1945 werd hij aan de Amsteldijk bij Rozenoord gefusilleerd.

Theo Schamp werd in 1954 postuum onderscheiden met het Kruis van Verdienste.

Theo Schamp ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.

De ingenieur Frederik Vester gaf in 1942 gaf gedurende twee maanden circa zesmaal onderdak aan geheim agent en marconist Aart H. Alblas. Deze stuurde vanuit zijn woning in de Jan Luijkenstraat ‘s avonds gedurende een half uur codetelegrammen naar Londen. Alblas was gedropt door de Centrale Inlichtingendienst, de Nederlandse geheime dienst in Londen. Hij verzamelde en verstuurde industriële gegevens die van militair belang waren voor de (Engelse) oorlogsvoering. Medio juli 1942 stopte het contact abrupt.

In augustus 1944 stelde Vester zijn woning opnieuw ter beschikking voor plaatsing van een zender voor de inlichtingengroep-Packard. De zender stond afwisselend in de woning van Vester en die van Hendrik Romp. Na de aanhouding en verhoring van een marconist van de Packard-groep werd zowel Vester als Romp en zijn echtgenote op 20 en 24 januari 1945 gearresteerd. Op 14 april 1945 werd Vester bij Rozenoord aan de Amsteldijk gefusilleerd.

‘Daar hij de wensch daartoe uitdrukkelijk te kennen [had] gegeven’, aldus zijn weduwe – werd Vester op 30 augustus 1945 herbegraven op de begraafplaats Westerveld in Driehuis.